De zee
Themaproject voor de hele school
Dit onderwijsproject gaat over alles wat met de zee te maken heeft. Het bestaat uit verschillende sub-thema's die variëren in moeilijkheidsgraad. Zo valt er voor kinderen van elk leer-niveau van alles te ontdekken door te kijken, voelen, doen, lezen, puzzelen, schrijven en te tekenen. Alle leerjaren kunnen meedoen. Naast het werken met deze lesmaterialen is het zeer gewenst dat kinderen, leerkrachten en eventueel ouders de activiteiten uitbreiden en het thema nog verder uitdiepen. Denk daarbij aan: boeken en spullen van thuis meenemen, informatie opzoeken in de bibliotheek of op internet, schrijfopdrachten, tekenopdrachten, een tentoonstelling maken enzovoorts. Ook spel met water (bij mooi weer buiten) is een goede aanvulling, zoals zelfgemaakte bootjes laten varen.
De meeste onderdelen kunnen het best in tweetallen verwerkt worden, met name de sub-thema’s ‘algemeen’ en ‘zeedieren’. Samen ontdekken stimuleert tot verder onderzoek. Bij veel onderdelen staat een opdracht of beschrijving, dus het is handig als een van de twee kan lezen. In geval van kinderen die (nog) niet kunnen lezen vragen zij hulp aan andere kinderen. Bij de andere sub-thema’s kunnen de doe- aktiviteiten ook samen gedaan worden, zoals ook korte teksten en afbeeldingen. De langere leesteksten kunnen misschien beter individueel gelezen worden. Wel is het goed om deze later in een gespreksrondje te bespreken. Er zijn enkele spellen die in groepjes gespeeld kunnen worden.
Er zijn vijf sub-thema's:
- Algemeen: geschikt vanaf de onderbouw/ beginnende lezers
- Zeedieren: onderbouw/ beginnende lezers/ middenbouw
- Strand: vanaf de middenbouw
- Scheepvaart: bovenbouw
- Zee en land: bovenbouw
1) Overzicht lesmaterialen:
1. Algemeen deel:
– wandkleed: 'onder water'
– plastic bak met verschillende grote schelpen
– kist met vier soorten koraal
– kistje met: 'schatten uit de zee' (ketting en twee armbandjes)
– kleurplaat: 'zeehonden' (kopieerblad)
– stripverhaaltje zonder woorden
– stripverhaaltje: garnalen vissen
– afbeelding: zoutwater algen
– zoekplaatje: 'in de haven'
– map: bootje vouwen stap voor stap
– visnetje: 'sorteren'
– visnetje: 'maak een zin' (de maanvis zwemt in de zee)
– visnetje: 'verschillende kleuren'
– 'boek van de zee'
– loco-opdracht: 'aan zee'
– loco-opdracht:'Wat hoort er bij de zee
– loco-opdracht: 'De zee' (dwarsdoorsnede)
– koraal-mapje: poster en boekje (met opdracht)
– boek: 'koraalrif'
– boek: “Schip Ahoy”, lezen en knutselen
– boek”Schip Ahoy”, verhaal over leven op zee
– zoekplaat "gezonken schip"
– gedicht: de verdwenen schatkaart
– 3 piraten puzzel-kaartjes
– bordspel: naar de schat
…………………………………………………………………………………………………………………………..
2. Zeedieren
= ontdek-kistjes:
– verschillende zeedieren
– walvissen
– robben
– dolfijnen
– kreeften en krabben
– schelpen
– zeeslakken
– oesters
– voelzak met zes zeedieren
– twee tekensjablonen
– stempel-set, 7 zeedieren
– kwartetspel: 'sea-life'
– bordspel: wat leeft er in de oceaanontdek-kistjes:
– visnetje: De vis (plastic vis met 9 naamkaartjes)
– info: 'vissen' (5 kaarten)
– info: zeehonden
– info: zeeschildpadden
– zeehondenkwartet
– ‘Sea life’ kwartet
…………………………………………………………………………………………………………………………
3. Het strand:
– doosje met schelpen, info-kaartjes en tekenopdracht
– poster met info en loco-opdracht
– boekje: strandvondsten
– boekje: strandbewoners
– info-kaart: 'Het leven langs de vloedlijn'
– doe-kaart: 'Een schelpenverzameling”
– kaartjes: 'Strandvogels'
– 2 kaartjes: schelpen, zeeslakken
– loco-opdracht: 'op het strand'
– werkblad: op het strand (kopieerblad)
– boekje: 'strand-jutten'
– stukje zeeschuim
……………………………………………………………………………………………………………………….
4. Scheepvaart
(blauwe koffer)
– houten scheepsmodelletje: vissersboot
– dia-serie: 'zeilschepen' (met dia-viewer)
– dia-serie: 'de haven van Rotterdam'
– doe-kistje: 'zeemansknopen'
– doe-kistje: het kompas (met kompas en info/opdracht-boekje)
– boek: 'schepen binnenstebuiten'
– mapje: De ontdekking van Amerika (met poster Santa Maria)
– mapje: VOC schip: grote kaart van driemaster, poster van scheepsbouw, 6 dia’s VOC schip
– boekje: 'de haven'
– boekje: de haven van Rotterdam
– info: 'scheepsbouw'
– info: 'kustwacht'
– info: 'baggeren'
– info: 'onderzeeërs'
– info: 'binnenscheepvaart'
– info: op een vissersboot
– info: bergingswerk
– info: Houden we het droog in Nederland
– infoblad: bermuda driehoek
– infoblad: supper boot, Queen Mary
– mini boekje: schepen testen
– loco-opdracht: 'Er varen veel schepen op zee'
– loco-opdracht: 'Op een groot passagiersschip'
– loco-opdracht: ' Op een vissersboot'
………………………………………………………………………………………………………………………….
5. Zee en land
= Map ‘Nederland’ met boekjes en info-kaarten:
– Stormvloedkering in de Nieuwe Waterweg
– Het eindeloze wad
– Van Zuiderzee tot IJsselmeer
– De Waddenzee
– De Afsluitdijk
– Wat eten vogels op het wad?
– Een waddenzee vol voedsel; voedselpiramide (ook als kopieerblad)
– Map 'Middellandse zee' kaart met magneten, topografie-opdracht
– boekje: 'het Panamakanaal'
– info: 'Oceanië'
– 4 info-kaarten: 'atollen', 'vloedgolven' , 'ijs op zee' , 'verbazingwekkende feiten'
– boekje: Dorp op zee
– info: voedsel uit de oceaan
…………………………………………………………………………………………………………………………
2) Werken met ‘de zee’
De sub-thema’s 1.’Algemeen’ en 2. ‘Zeedieren’ zijn zeer geschikt voor kleuters en beginnende lezers. Maar het is ook goed om het aan te bieden aan oudere kinderen, zeker als ze er in eerdere jaren niet mee gewerkt hebben. Heel leuk is het om jonge en oudere kinderen hier samen aan te laten werken, de groters kunnen de teksten voorlezen. Dit bevordert de samenwerking en sociale omgang.
Bovenstaande sub-thema’s (1. en 2.) kunnen door elkaar verwerkt worden. Hieronder zijn de lesmaterialen gerangschikt naar manier van verwerken, van makkelijke handelingen tot teksten lezen. De kinderen maken onder toezicht van de leerkracht een keuze en gaan samen aan een tafeltje zitten. Het is goed om regelmatig ervaringen te polsen en de kinderen te laten vertellen over hun activiteit.
De activiteiten zijn:
kijken:
– wandkleed
– zoutwater-algen
– stripverhaaltje zonder woorden
– zoekplaatje: 'in de haven'
– zoekplaat "gezonken schip"
kijken en voelen:
– plastic bak met verschillende grote schelpen
– grote witte schelp
– kistje met: 'schatten uit de zee' (ketting en twee armbandjes).
– kist met vier soorten koraal
– voelzak met zes zeedieren
doen:
- visnetje: 'sorteren'
- kleurplaat: 'zeehonden'
- map: bootje vouwen stap voor stap
- twee tekensjablonen
- stempel-set, 7 stempels van zeedieren
kijken, voelen en (beginnend) lezen:
– visnetje: ‘verschillende kleuren’; kleuren kijken en lezen
– visnetje: ‘maak een zin’
De ontdek-kistjes:
- verschillende zeedieren
- walvissen
- robben
- dolfijnen
- kreeften en krabben
- schelpen
- zeeslakken
- oesters
verhalen (voor)lezen:
- stripverhaaltje zonder woorden (schrijf zelf het verhaal)
- stripverhaaltje: garnalen vissen
- gedicht: de verdwenen schatkaart
– (voor)leesboek: Schip ahoy, leven op een koopvaardijschip
lezen en doen:
– Koraal: poster en boekje (met opdracht)
– Visnetje: ‘De vis’ (plastic vis met 9 naamkaartjes)
– Loco-opdracht: 'aan zee'
– Loco-opdracht: 'Wat hoort er bij de zee
– 'Loco-opdracht: De zee' (dwarsdoorsnede)
lezen
en kijken:
– Vissen: 5 infokaarten
– info: zeehonden
– info: zeeschildpadden
– “boek van de zee”, alle sub-thema’s
– boekje: “de zee”, planten en dieren in de oceaan
– boek: “koraalrif”(dicht erbij)
– leerzaam knutselboek: “Schip Ahoy”, over scheepvaart
Verder zijn er nog
spellen en puzzels:
– bordspel: wat leeft er in de oceaan
– bordspel: naar de schat
– kwartetspel: 'sea-life'
– zeehondenkwartet
– 3 piraten puzzel-kaartjes